WSZYSTKO O SIANIE

Siano – przekleństwo i błogosławieństwo współczesnej hodowli w żywieniu koni

Temat „siano” jest na ustach wszystkich. Kwestia odpowiedniej ilości, cukrów, fruktanów oraz energii i zawartości białka odgrywa coraz ważniejszą rolę. Pierwiastki śladowe, takie jak cynk i selen, zawsze stanowią problem. W gospodarstwach hodowlanych temat siana staje się coraz bardziej na zauważalny. Nie ma dość jedzenia? Może za dużo? Często jakość jest również kwestionowana. Oczywiste jest, że siano jest podstawą każdego dobrego karmienia koni. Co najmniej 1,5 kg siana na 100 kg masy ciała konia powinno być skarmiane, aby nie zagrozić prawidłowemu trawieniu i zdrowiu konia.

Artykuł ten przyniesie trochę światła na temat wartości żywieniowej siana.

Czym jest siano?

Siano na ogół określa się jako suszoną zieloną paszę składającą się z traw, ziół, a także roślin strączkowych (np. lucerny, koniczyny). Zawartość suchej masy w sianie wynosi co najmniej 86%. Występuje kilka metod suszenia.

Jakość

Siano powinno zawsze wyglądać świeżo i zielono, przyjemnie i aromatycznie pachnieć, , bez zanieczyszczenia kamieniami, obornikiem lub trującymi roślinami. Dobre siano powinno zawierać od 20% do 28% włókna surowego. Zbyt miękkie i liściaste siano może powodować trudności w przechowywaniu i nie jest optymalne pod względem żywieniowym dla koni. Jeśli w sianie znajdują się ciemne i stęchłe plamy, będzie ono bardzo zakurzone i zawierać wyraźne zanieczyszczenia nie powinno być ono skarmiane.

Czas koszenia

Kolejnym ważnym punktem dotyczącym siana jest czas koszenia. Czas ten uzależniony jest od etapu wegetacji:

  • wiechowanie (stosunkowo młoda trawa)
  • przed kwitnieniem (nadal bardzo zielona trawa, gdzie już widać wiechy i kwiaty)
  • w pełni kwitnienia
  • koniec kwitnienia (trawa już nie wygląda bardzo zielono i jest już sucha)
  • Preferowany czas zbiorów dla koni to wczesne trawy. W przypadku klaczy i koni sportowych preferowane jest bardziej energetyczne siano, dlatego wskazane jest wybieranie siana podczas wiechowania i idealnie je połączyć sianem zbieranym pod koniec kwitnienia.

Zwykle jednak nie mamy wpływu na jakość siana, ponieważ jest ono kupowane od innych rolników, takie jakie jest akurat do kupienia.

Alternatywą dla produkcji „super-siana” są jego wysokiej jakości substytuty. Rynek paszowy oferuje wiele alternatyw i sposobów optymalizacji jakości siana. Höveler w swojej ofercie proponuje trawo-kulki z traw:  Höveler Original Senior Cobs, lub trawo-kulki z lucerny, takie jak Höveler Original PUR.LUZERNE, to tylko niektóre przykłady wysokiej jakości alternatywy dla siana niskiej jakości.

Idealnie gdy trawo-kulki są namaczane, aby zapobiec ewentualnym zadławieniom. Nawet w przypadku podawania dużej ilości siana niewystarczająca jest jednak ilość niezbędnych dla organizmu aminokwasów. Najnowsze odkrycia naukowe wskazują na znaczny niedobór metioniny, lizyny i treoniny w sianie. Specjalnie dla koni nastawionych na wydajność są to właśnie te aminokwasy które są niezbędne do wzrostu mięśni lub do produkcji mleka i prawidłowego rozwoju źrebiąt. Metionina odgrywa ważną rolę w tworzeniu keratyny (ważnego białka tworzącego substancje rogową w postaci rogu kopytowego, sierści i włosów) i hormonów. Odgrywa również rolę w gojeniu ran i urazach mięśni. Treonina jest ważnym białkiem do tworzenia kolagenu (ważnego dla ścięgien i więzadeł) i tworzenia śluzu (ważnego w układzie pokarmowym).
W suplementacji zaleca się również skarmianie sianem z lucerny lub PUR.LUZERNE, ponieważ lucerna ma wiele niezbędnych aminokwasów oraz spesjalnie witaminizowane, mineralizowane, a także wzbogacone o aminokwasy egzodenne – wspomagające mieszanki paszowe. Dla koni sportowych w celu rozwoju mięśni idealnym rozwiązaniem jest Höveler Original PUR.SPORT, Original Active lub Western Sport. Jeśli nie chcesz korzystać z gotowych mieszanek paszowych, możesz wzbogacić dawkę ziaren zbóż śruta sojową.
Aby zrekompensować zmiany wynikające z różnej jakości siana, należy zawsze podawać wysokiej jakości paszę mineralną. Nasz Reformin Plus jest idealnym uzupełnieniem do skarmiania samego siana i owsa. Codzienne podawanie 15 g Reforminu Plus na 100 kg masy ciała konia w pełni zaspokoi jego potrzeby na minerały i witaminy. Jeśli szukasz dodatku mineralno-witaminowego dla źrebiąt, koni sportowych lub koni z problemami zdrowotnymi, nasz Vitalysan z Equinova® jest właściwym wyborem. Zawiera on wszystkie pierwiastki śladowe zarówno w postaci organicznej, jak i nieorganicznej. Ale co to są właściwie składniki organiczne lub nieorganiczne?
Organiczne, a nieorganiczne:

Na początku można by pomyśleć, że organiczne oznacza naturalną formę, a nieorganiczne sztuczna lub syntetyczną. To rozumowanie nie jest całkowicie poprawne. W przyrodzie występują obie formy. W tym przypadku partner wiążący elementu śledzenia odgrywa ważną rolę. W naszym przypadku jako przykład przyjmiemy cynk. W zależności od tego, z jakim partnerem wiązania związany jest cynk, mówi się o cynku związanym organicznie lub nieorganicznie. Cynk jest bardzo reaktywnym pierwiastkiem śladowym w związku z czym w czystej postaci (Zn) występuje niezwykle rzadko. Oznacza to, że cynk lubi wiązać się z innymi partnerami. Aby móc odróżnić postać, w której występuje element śladowy, obowiązuje następujący wzór:
Jeśli związek nie zawiera węgla (tj. nie ma atomu C), wówczas mówi się o nieorganicznym związku mineralnym. Jeśli związek zawiera węgiel, nazywa się wówczas organicznym związkiem mineralnym. W naturze występują wszystkie warianty.

Pamiętaj:

Związane nieorganicznie minerały są minerałami związanymi z jonami nieorganicznymi, takimi jak tlenki lub siarczany i nie zawierają atomów węgla, organicznie związane minerały są związane z cząsteczkami organicznymi, takimi jak aminokwasy lub drożdże. Tą formę często rozpoznajemy poprzez występujący w nazwie przedrostek -Chelat.

Przykład cynku ma kilka postaci organicznych, takich jak hydrat chelatianu glicyny-cynku i kilka postaci nieorganicznych, takich jak tlenek cynku. Można zatem rozpoznać na końcówkach składników, które związki są zawarte w odpowiednim produkcie. Która z tych dwóch form jest rzeczywiście lepsza i bardziej dostępna dla konia, nie została jeszcze odpowiednio wyjaśniona. Nawet badacze nie mogą generalizować, który związek jest lepszy dla koni. Nie ma jeszcze żadnych badań, które pozwoliłyby na wysunięcie jednoznacznych wniosków.
W przypadku cynku, na przykład, wiadomo na podstawie innych gatunków, że biodostępność dla chelatów wynosi między 80-95%, a dla tlenków i siarczanów między 10-65%. Jednak to odkrycie nie ma większego znaczenia w ogólnym obrazie, ponieważ wiele innych wpływających czynników przyczynia się do biodostępności pierwiastków śladowych.
Zatem poziom tak zwanej biodostępności zależy nie tylko od formy przywiązania, ale także od natury samego konia, a czynniki takie jak wiek, stan zdrowia lub dodatkowe przyjmowanie leków mogą wpływać na biodostępność pierwiastków śladowych. Ponadto, interakcje między różnymi składnikami karmy, takimi jak pierwiastki śladowe, aminokwasy i elementy luzem, takie jak wapń i fosforan, odgrywają rolę w spożyciu i mogą je zmniejszać. Z badań na innych zwierzętach można wywnioskować, że związki organiczne, takie jak chelaty w poszczególnych przypadkach, mogą mieć również zalety u koni. W wielu przypadkach wystarcza jednak dostawa źródeł nieorganicznych.

Aby nie przeciążać organizmu, należy podawać jeden produkt mineralny na posiłek. Większość pokarmów mineralnych jest dobrze dobrana. Jeśli chciałbyś uzupełnić suplement magnezem, powinieneś zrobić to osobno od pokarmu mineralnego.

Każdy właściciel konia wie, że „zielone złoto”, z miłością zwane także „sianem”, jest podstawową paszą w żywieniu koni i powinno być skarmiane co najmniej w ilości 1,5 kg na 100 kg masy ciała konia.

Ale dlaczego tak jest?

W tym celu należy przyjrzeć się fizjologii konia. Koń ma, w przeciwieństwie do nas, dużą komorę fermentacyjną w jelicie grubym. Tą komorą fermentacyjna jest jelito ślepe.  W tym odcinku jelita koń może trawić za pomocą bakterii, produkty bogate w włókno, tj siano, słomę i inne niestrawne części roślin, takie jak łuski zbóż. Te specjalne bakterie pomagają koniowi rozkładać węglowodany strukturalne, takie jak celuloze, hemiceluloze, pektyny, a czasem także lignine. Te specjalne węglowodany są przekształcane przez bakterie w krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (kwas octowy, propionowy i masłowy). Te krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe są następnie pobierane przez błonę śluzową jelit i dostarczane do wątroby przez żyłę wrotną. W wątrobie są one z kolei przekształcane w użyteczne dla węglowodanów i tłuszczy końskich, a zatem są w organizmie ponownie jako dostępna energia.
Fakt, że organizm konia pracuje od tysiącleci, aby współpracować z bakteriami, koniowi nie może brakować włókna surowego w jego codziennej diecie. Dlatego zasada jest taka: aby zachować prawidłowe trawienie koń potrzebuje 2 kg do 3 kg nieprzetworzonego błonnika dziennie. Odpowiada to w przybliżeniu zalecanej dziennej dawce siana 1,5 kg na 100 kg wagi konia (600 kg konia). Przy średniej zawartości surowego włókna wynoszącej około 24% koń otrzymałby średnio 2,2 kg surowego włókna na 9 kg siana.

Jeśli konie starzeją się i nie mogą żuć siana, wskazana jest porcja paszy wzbogacona o trawo-kulki. Tutaj szczególnie przydatne są trawokulki dla starszych koni Höveler Original Senior Cobs. Można je szybko zmiękczyć i są nieco bardziej energetyczne dzięki dodaniu cennego oleju lnianego.
Ale nie tylko surowe włókno jest ważne w sianie. Idealnie byłoby, gdyby siano mogło dostarczyć koniowi niezbędnych egzogennych aminokwasów, witamin i minerałów.
Niestety, zwykle jest tak, że siano nie ma wystarczającej ilości tych składników odżywczych. Istnieje wiele przyczyn takiego stanu rzeczy. Po pierwsze, może być spowodowane złym lub nawet długim przechowywaniem. Na przykład wiele witamin po prostu się psuje. Jeśli gleba, na której rośnie trawa, nie ma wystarczającej ilości pierwiastków śladowych, znajduje to również odzwierciedlenie w niedoborze siana. Nawet zawarte zioła nie zawsze zapewniają tu ulgę. Ponadto ważne składniki odżywcze mogą być wypłukiwane przez deszcz. Aby zrekompensować te straty w sianie, zaleca się codzienne podawanie dobrej jakości paszy mineralnej. Reformin plus lub VITALYSAN firmy equinova® doskonale nadaje się do karmienia samym sianem i owsem.
Kiszonka trawy często prowadzi do rozkładu ważnych aminokwasów egzogennych. Aminokwasy egzogenne są składnikami białek i są niezbędne do wzrostu mięśni, produkcji mleka i rozwoju źrebiąt. Zawartość białka w sianach jest zwykle wystarczająca, ale klaczom karmiącym i koniom sportowym brakuje lizyny, metioniny i treoniny. Te niezbędne aminokwasy są rzadkie w sianach i powinny być najlepiej uzupełnione specjalnymi koncentratami lub mieszankami mineralnymi. Należą do nich na przykład Höveler PUR.SPORT, Western Sport lub Höveler Original Active. Jeśli potrzebujesz tylko suplementu do swoich koncentratów, jest to możliwe dzięki Höveler Reformat, BT-Hefepress lub mączce sojowej.


Podane zalecenia żywieniowe są wskazówkami, które powinny by dopasowane w zależności od wagi ciała, rasy, temperamentu, wieku, stanu treningu oraz warunków utrzymania zwierząt.